تور کربلا. تور زمینی کربلا. تور هوایی کربلا.
مسجد حنّانه در محله اي، در ميانه بزرگراه نجف ـ کوفه قرار دارد، و جايي است که بنا بر گفته روايات، هنگامي که سر امام حسين (عليه السلام) در آن قرار داده شده، به ناله پرداخته و يا تعظيم کرده است; از اين رو به حَنّانه مشهور است. ...
 
شهر نجف متبرک است به حرم مطهر حضرت آقا امیر المومنین (ع) و این شهر به علت دفن این امام بزرگوار مورد توجه شیعیان و علاقمندان اهل بیت (ع) است.

در شهر نجف اماکن متبرک فراوانی وجود دارد و از جمله:

1. قبرستان وادی السلام
 در روايات درباره این قبرستان آمده:
 

«هر مؤمني در شرق يا غرب جهان ديده از جهان بر گيرد به روح او ندا مي رسد که به وادي السلام ملحق شو» و بدين منظور فرشته اي است به نام «مَلَک نقّاله» که ارواح مؤمنان را از سرتاسر جهان به اين گورستان مي آورد.

2 ـ مقام حضرت صاحب الزمان (عجّ)

اين مقام گورستان وادي السّلام قرار دارد و جايگاه مقدسي است که به آن حضرت نسبت داده مي شود. از اين رو مردم به زيارت و نمازگزاردن در آن مي پردازند.
3ـ آرامگاه حضرت هود و حضرت صالح(عليهما السلام)
 

اين آرامگاه در بخش شروع گورستان وادي السلام واقع شده است. بنابر روايات اين دو پيامبر در اين سرزمين مدفون اند.

4 ـ مقام حضرت زين العابدين(عليه السلام)

بنا به گفته روايات، جايگاهي است که امام سجّاد(عليه السلام)هنگام زيارت قبر جدّ خود، در آنجا به نماز ايستاده است، و اين مقام در مغرب شهر نجف واقع است.

5 ـ مسجد حنّانه

اين مسجد در محله اي بدين نام، در ميانه بزرگراه نجف ـ کوفه قرار دارد، و جايي است که بنا بر گفته روايات، هنگامي که سر امام حسين (عليه السلام) در آن قرار داده شده، به ناله پرداخته و يا تعظيم کرده است; از اين رو به حَنّانه مشهور است.

6 ـ صافي صفا

مسجدي است که گفته مي شود امير مؤمنان(عليه السلام) در آنجا نمازگزارده و در گوشه اي از آن مدفن يکي از ياران حضرت قرار دارد.

7 ـ آرامگاه کُميل بن زياد نَخَعي

اين آرامگاه در ميان بزرگراه نجف ـ کوفه قرار گرفته و داراي صحن وسيع و گنبد بزرگي است. کميل از ياران باوفاي حضرت علي(عليه السلام) بود و دعاي کميل که حضرت آن را به وي آموخت، مشهور است.
8 ـ آرامگاه شيخ طوسي رحمه الله
او که يکي از مشاهير فقهاي اماميه و مؤسس حوزه علميه نجف است، در سال 460هـ . وفات يافت و در خانه خود مدفون گرديد، اين مکان پس از مدتي تبديل به مسجدي گرديد که طي ده قرن گذشته يکي ازمراکز تدريس حوزه نجف شمرده مي شود. امروزه اين مسجد به نام «جامع الشيخ الطوسي» در شمال حرم مطهر و به فاصله کوتاهي از آن قرار دارد و نيز در گوشه اي از اين مسجد آرامگاه علاّمه آية الله سيد محمد مهدي بحر العلوم قرار گرفته که از مشاهيرعلماي اماميه و متوفاي 1212 هـ . است.
 
تور کربلا. تور زمینی کربلا. تور هوایی کربلا.

قبر حضرت علی(ع) صدها سال قبل از خودشان آماده اما پنهان بود؛ چرا که مدفن منورومقدس آن بزرگوارمولی الموحدین امیرالمؤمنین علی(ع) که توسط حضرت نوح نبی(ع) سالهاپیش ساخته شده و آن حضرت به محل واقف بود و أحدی غیر از این بزرگوار مطلع نبود و ضمن وصیتش رمزی فرمود تا محل آن برای فرزندانش روشن شود.

پس از شهادت مولی الموحدین امیرالمؤمنین علی(ع) بر اساس وصیتش فرزندان ارجمندش شبانه آن نازنین بدن را غسل دادند و کفن کردند و به خاک سپردند. پس از انجام غسل و کفن به دستور امام حسن(ع) جز فرزندان امیرالمؤمنین و شماری از یاران خاص آن حضرت، همه برگشتند و آن تابوت بر دوش جبرئیل و میکائیل و حسن و حسین(ع) از کوفه دور شد و بر سوی نجف (منطقه غری) رهسپار شد.

مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه علمیه قم در ادامه به شرح این رویداد می‌پردازد:

در نقطه‌ای از آن سرزمین، جلو تابوت به زمین آمد و فرزندان آن حضرت نیز عقب آن را بر زمین نهادند و امام حسن(ع) همان گونه که پدر سفارش فرموده بود بر آن پیکر پاک نماز خواند پس از نماز، تابوت را کنار زدند و با جا به جا کردن خاک، آرامگاهی ساخته و پرداخته یافتند که سنگ نوشته‌ای نشان می‌داد که آن قبر را حضرت نوح(ع) برای بنده برگزیده و شایسته خدا، علی(ع) آماده ساخته است.

هنگامی که بر آن شدند تا آن پیکر مقدس را به درون قبر برند ندای منادی را از آسمان شنیدند که می گفت: «انزلوه الی التربة الظاهر، فقد اشتاق الحبیب الی الحبیب»، آن بدن پاک را بر زمین پاک نهید که دوست مشتاق دیدار دوست است»

شیخ مفید در کتاب «الارشاد» خویش این گونه آورده است که: قبر آن حضرت(ع) بنا به وصیتی که کرده بود، مخفی ماند تا زوال دولت بنی امیه که دشمنی و کینه‌ورزی شدیدی نسبت به آن حضرت(ع) داشتند و چون قدرت به دست بنی‌عباس افتاد، در زمان امامت امام صادق(ع) توسط آن حضرت قبر مطهر جد بزرگوارش آشکار شد و امام صادق(ع) چون به پیش ابوجعفر منصور دوانقی (متوفی ۱۵۸ هجری) دومین خلیفه عباسی می‌رفت، قبر جد بزرگوارش را زیارت کرد و آشکار نمود از آن به بعد شیعیان چون متوجه این امر شدند، به زیارت قبر مطهر حضرت علی(ع) شتافتند.

و به این جریان شیخ ابوعلی طبرسی در کتاب «اعلام الوری بأعلام الهدی» اشاره کرده است. در اینجا دو روایت که در رابطه با محل دفن است، اشاره می‌شود:

۱٫ «ابی عمید» به سند خود می‌گوید: شخصی از امام حسین(ع) پرسید: جنازه امیرالمؤمنین(ع) را در کجا به خاک سپردید. فرمود: شبانه جنازه را برداشتیم و از جانب مسجد اشعث آن را بردیم تا به پشت کوفه کنار غریین برده و در آنجا به خاک سپردیم.

۲٫ جابر بن یزید جعفی گوید: از امام باقر(ع) پرسیدم جنازه امیرالمؤمنین(ع) در کجا دفن شد؟ فرمود: پیش از طلوع خورشید در جانب غریین به خاک سپرده شد و حسن(ع) و حسین(ع) و محمد حنیفه فرزندان علی(ع) و عبدالله بن جعفر (برادرزاده علی(ع)) وارد قبر شدند و جنازه را در میان قبر گذاردند

*ساخت بارگاه امام علی(ع)

چون قبر آن حضرت تا زمان امام صادق(ع) مخفی بوده، لذا قبل از آن کسی نمی‌توانسته بر آن قبر شریف بنا یا حرمی درست کند. اما بعد از اینکه موضع قبر آشکار شد، طبق برخی روایات که حکایت از آن دارد که قبر امام علی(ع) اولین بار در زمان امام صادق(ع)، زمانی که امام طبق دعوت منصور دوانیقی عازم منطقه حیره بودند حصاری دور قبر کشیدند، مرقد امام پس از آن محل زیارت شیعیان آن حضرت می‌شد.

البته در طول زمان با توجه به سیاست خلفا تغییر و تحولاتی در حرم امام صورت می‌گرفت، برخی از خلفا که از سیاست مذهبی استفاده می‌کردند، جهت جذب علویان به سوی خود و مهار کردن شورش‌های آنان در جهت آبادی حرم حضرت قدم بر می‌داشتند و شیعیان را هم در این کار آزاد می‌گذاشتند، ولی برخی از خلفا همچون متوکل عباسی نسبت به شیعیان سختگیری می‌کردند و اقدام به خراب کردن حرم ائمه(ع) می‌کرد.

اما با روی کار آمدن حکومت شیعی آل بویه و تسلط کامل آن‌ها در بغداد و شهرهای اطراف آن، زمینه را برای گسترش شهرهای مذهبی علویان از جمله نجف و رونق بخشیدن به حرم امام علی(ع) و کوچ علویان به آن شهر به تعمیر و ساختن بارگاه بر قبر امام علی(ع) و توسعه آن اقدام کردند و بر فراز مرقد مطهر امام گنبدی سفید بنا نهادند و در اطراف شهر دیوار کشیدند و برای اولین بار، برای حرم و بارگاه علوی چند حاجب و خادم تعیین کردند.

بنابراین می‌توان گفت که اولین کسی که اقدام ساختن بنا بر حرم امام علی(ع) کرد، اصحاب امام جعفر صادق(ع) و به دستور آن حضرت این اقدام را عملی کردند، بعد از آن در دوره‌های مختلف توسط علویان تغییر و تحولاتی در آن صورت گرفت و در دوره آل بویه رونق بیشتری گرفت و بر بارگاه علوی گنبد بنا کردند و در دوره‌های بعدی از جمله دوره مغول و دوره صفویان و قاجاریان تغییراتی در بارگاه امام علی(ع) صورت گرفت.

*علت اصلی مخفی بودن قبر حضرت

وصیت امام(ع) این گونه بود که شبانه و مخفیانه دفن شود، چنانکه حضرت زهرا(س) به حضرت وصیت کرد که مخفیانه دفن شود و این وصیت‌ها دارای چند پیام هستند:

۱٫ بیان مظلومیت اهل بیت

۲٫ شناخته نشدن جایگاه آنان و پوشیده ماندن منزلت ایشان.

۳٫ توجه به علت اصلی این مظلومیت در جریان تاریخ اسلام و توطئه‌های دشمنان بر علیه اهل بیت و استمرار این جریان.

۴٫ همان طور که شخصیت علی(ع) در زمان خود ناشناخته بود و اکنون پس از قرن‌ها دانشمندان غیر مسلمان نیز تشنه درک حضور و عاشق سخنان و اندیشه‌های والای اویند، شناخت بارگاه و مرقد ملکوتی علی(ع) نیز نیازمند معرفت و شناخت است که اگر قبل از آن مشخص می‌شد، مورد اهانت جاهلان واقع می‌شد از این رو پنهان بودنش بهتر بود.

۵٫ به دلیل کینه و دشمنی بنی‌امیه و خوارج و دیگران به آن حضرت چنان که سال‌ها حضرت را در منابر خود دشنام گفتند و بر علیه او تبلیغ کردند، از این رو اگر قبرش معلوم بود جسارت می‌کردند، از این رو سال‌ها در اختفای کامل بود و به جز ائمه و خواص شیعه کسی آگاه نبود.

تور کربلا. تور زمینی کربلا. تور هوایی کربلا

 تور کربلا. تور زمینی کربلا. تور هوایی کربلا.

 یکی از اماکن زیارتی عراق قبر هانی بن عروه است.  برای زيارت هانى بن عروه رحمة الله و رضوانه عليه

مى ‏ايستى در نزد قبر او و سلام مى ‏كنى به رسول خدا صلى الله عليه و آله و مى ‏گويى‏

سَلاَمُ اللَّهِ الْعَظِيمِ وَ صَلَوَاتُهُ عَلَيْكَ يَا هَانِيَ بْنَ عُرْوَةَ
سلام خداى بزرگ و درود او بر تو اى هانى بن عروه
السَّلاَمُ عَلَيْكَ أَيُّهَا الْعَبْدُ الصَّالِحُ النَّاصِحُ لِلَّهِ وَ لِرَسُولِهِ وَ لِأَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ عَلَيْهِمُ السَّلاَمُ‏
سلام بر تو اى بنده شايسته خدا كه در راه خداو رسول و امير المؤمنين و حضرت حسن و حسين عليهم السلام خلق را نصيحت و دعوت به خير و صلاح كردى
أَشْهَدُ أَنَّكَ قُتِلْتَ مَظْلُوماً فَلَعَنَ اللَّهُ مَنْ قَتَلَكَ وَ اسْتَحَلَّ دَمَكَ وَ حَشَا قُبُورَهُمْ نَاراً
گواهى مى ‏دهم كه تو مظلوم كشته شدى پس خدا لعنت كند آن مردم ظالمى را كه تو را كشتند و خونت را مباح كردند خدا گور آنها را پر از آتش عذاب گرداند
أَشْهَدُ أَنَّكَ لَقِيتَ اللَّهَ وَ هُوَ رَاضٍ عَنْكَ بِمَا فَعَلْتَ وَ نَصَحْتَ‏
گواهى مى ‏دهم كه تو خدا را ملاقات كردى در حالى كه خدا از تو به آنچه كردى راضى و خشنود بود
وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ بَلَغْتَ دَرَجَةَ الشُّهَدَاءِ وَ جُعِلَ رُوحُكَ مَعَ أَرْوَاحِ السُّعَدَاءِ
و گواهى مى‏ دهم كه تو به مقام رفيع شهيدان نايل شدى و روح خود را بواسطه نصح و خيرخواهى در دين حق همنشين با روح پاك سعادتمندان گردانيدى
بِمَا نَصَحْتَ لِلَّهِ وَ لِرَسُولِهِ مُجْتَهِداً وَ بَذَلْتَ نَفْسَكَ فِي ذَاتِ اللَّهِ وَ مَرْضَاتِهِ‏
و در راه رضاى حق و ذات خدا جانت را فدا كردى
فَرَحِمَكَ اللَّهُ وَ رَضِيَ عَنْكَ وَ حَشَرَكَ مَعَ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِينَ‏
پس خدا تو را رحمت كند و از تو خشنود باشد و با محمد و آل اطهارش محشور گرداند
وَ جَمَعَنَا وَ إِيَّاكُمْ (إِيَّاكَ) مَعَهُمْ فِي دَارِ النَّعِيمِ وَ سَلاَمٌ عَلَيْكَ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ‏
و ما را هم با تو و آن بزرگواران جمع فرمايد و سلام و رحمت و بركات خدا بر تو باد.

 تور کربلا. تور زمینی کربلا. تور هوایی کربلا.

پس دو ركعت نماز كن و هديه كن آن را به روح هانی بن عروه و دعا كن از براى خود به آنچه مى ‏خواهى و وداع كن

تور کربلا. تور زمینی کربلا. تور هوایی کربلا.

مرقد کمیل بن زیاد یکی از اماکن زیارتی عراق است این مکان مقدس در نزدیک مسجد حنانه است.

نزديك مسجد حنّانه از طرف شرق، تلّ كوچكى است كه آن را ثويّه مى گويند، و شيخ مرحوم علاّمه نورى ـ طاب ثراه ـ فرموده كه ثويّه در قديم محلّ معروفى بود، و آبى داشت و در آن جا جمعى از بزرگان اصحاب حضرت امير المؤمنين (عليه السلام) مدفون اند كه يكى از آن ها كميل بن زیاد است، كه قبرش ظاهر است و از ما بقى اثرى نيست

كميل بن زياد يكى از ياران شجاع و با وفاى امير مؤمنان على بن ابى طالب(عليه السلام)است، حجاج بن يوسف، او را در سال ۸۲ هجري شمسى، همانگونه كه  حضرت امام علی (عليه السلام) به او خبر داده بود، به شهادت رساند، مرقد مطهرکمیل بن زیاد در مسير راه نجف به كوفه قرار دارد.

اعمال مرقد مطهر کمیل

اوّلاً: دو ركعت در مرقد کمیل بن زیاد  نماز كند چنانچه صفوان از حضرت امام جعفر صادق (عليه السلام) روايت كرده كه به او فرمودند چنين كند.

ثانياً: اين دعا را بخواند در مرقد کمیل بن زیادكه در همان روايت مذكور است:
اَلْحَمْدُ  لِلّهِ  عَلى  مَا  اخْتَصَّني  بِهِ  مِنْ  طيبِ  الْمَوْلِدِ * وَاسْتَخْلَصَني اِكْراماً بِهِ مِنْ  مُوالاةِ  الاَْبْرارِ  السَّفَرَةِ  الاَْطْهارِ  وَالْخِيَرَةِ  الاَْعْلامِ * اللّهُمَّ فَتَقَبَّلْ سَعْيِي اِلَيْكَ وَ تَضَرُّعِي  بَيْنَ  يَدَيْكَ  وَاغْفِرْ  لي  الذُّنُوبَ  الَّتي  لا  تَخْفى عَلَيْكَ اِنَّكَ الْمَلِكُ الْغَفَّارُ.

ثالِثاً: در زيارت او مى گوئى:

السَّلامُ عَلى مُحَمَد خَاتِمِ النَّبِيّين، اَلسَّلامُ عَلى عَلىٍّ اَميرِ الْمُؤْمنينَ،

سلام بر محمد خاتم پيامبران، سلام بر امير مؤمنان،

اَلسَّلام على فَاطِمَة الزَّهرَاء سَيدةِ نِسَاءَ العَالَمين، اَلسَّلامُ عَلى خَديجَةَ الْكُبْرى أُمِّ الْمُؤمِنينَ،

سلام بر فاطمه زهرا سرور بانوان جهانيان، سلام بر خديجه كبرى مادر مؤمنان،

اَلسَّلامُ عَلَى الْحَسَنِ وَ الْحُسَينِ سَيِّدَىْ شَبابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ مِنَ الْخَلْقِ اَجْمَعِين،

سلام بر حسن و حسين سروران اهل بهشت از همه مردم،

اَلسَّلامُ عَلى سَائرِ أَئِمَةِ المُسْلمِين: عَلىٍّ وَ مُحَمّد وَ جَعْفَر وَ مُوسى وَ عَلىٍّ وَ مُحَمَّد

سلام بر أئمه مسلمانان: علي (بن الحسين) و محمد (بن علي) وجعفر (بن محمد) و موسى (بن جعفر) و على (بن موسى) و محمد (بن على)

وَ عَلىٍّ وَ الحَسَنِ وَ الخلَفِ الْهادِىِ الْمَهْدىِّ مُنجِّزِ وَعْدِ الْمُؤْمِنينَ،

و على (بن محمد) و حسن (بن على) و جانشين امام هادى حضرت مهدى كه وعده الهى را در باره مؤمنان تحقق بخشد،

اَلسَّلامُ عَلى مَلائكَتِهِ الْمُقَرَبِيّنَ وَ عِبَادِهِ الصّالِحِينَ،

سلام بر فرشتگان مقرّب و بر بندگان شايسته،

اَلسَّلامُ عَلَى الْعَبدِ الصَالِحِ، الْوَلىِّ النّاصِحِ

سلام بر بنده صالح و دوست ناصح،

الْعِالِم الْتَّقِّى، الْمَدْفُونِ بِأَرْضِ الْغَرِى: كُمَيْلِ بْنِ زِياد،

عالم پرهيزگار، مدفون در سرزمين غرى (نجف): كميل بن زياد،

اَلسَّلامُ عَلى مَن اَكْمَلَهُ الْكامِل في الصِّفَاتِ وَ الاَْميرِ فى الْغَزَواتِ،

سلام بر كسى كه او را امير مؤمنان عليهالسلام در صفات پسنديده كامل ساخت و فرمانده او بود در جنگها،

وَ وَدَّعَهُالسِّرَّ، وَ عَلَّمَهُ دُعَاءَ الْخِضْرِ،

و سر نگهدار او، و به او دعاى خضر آموخت،

وَ اَخْبَرَهُ عَنِ النَّفْسِ وَ الحَقيقَة، فَصَارَ فِيها ذا بَصِيرَة،

و او را از نفس و حقيقت آن آگاه ساخت تا آنجا كه در باره آن به بينش و شناخت رسيد،

اَشَهَدُ اَنَّكَ قَد اَدَّيتَ اِلَى الحَقِ، وَ وَجَّهْتَ مِنهَاجَ الصَدق وَ الرَّشَاد وَ اَعْرَضْتَ عَنِ الْباطِلِ وَ الْعِناد،

گواهى دهم كه تو حق را ادا كردى، و راه صداقت و هدايت در پيش گرفتى و از راه باطل و عناد سرپيچيدى،

اَلسَّلامُ عَلى اَحَدِ حَوَارِىِّ حَبْلِ اللهِ الْمَتِينِ،

سلام بر آنكه يكى از حوارى و اصحاب (امير مؤمنان عليهالسلام) آن وسيله مستحكم ارتباط با خدا بود

الْفائزِ بِصُحْبَةِ سَيَّدِ الوَصِييّنَ، وَ صُحْبَةِ سِبْطِهِ اْلأَكْبَر،

كه به همراهى با آن سرور اوصياء و با سبط اكبر (امام مجتبى) فائز شد،

السَّلام عَلى مَن اَخبَرَهُ بالْقَوْلِ سَيِّدِ الصّادقين: لَعَنَ اللهُ قاتِلكَ الظّالِم الشَّقِى اللَّعينِ اْلحَجّاج بْن يُوسُفِ الثَّقَفِىّ،

سلام بر آنكه خبر داد از شهادتش سرور راستگويان كه فرمود: خدا لعنت كند قاتلت را آن ستمگرنگون بخت ملعون حجاج بن يوسف الثقفي،

وَ السَّلامُ عَلَيكَ يَا كُمَيْلَ بْنَ زِيادِ النَّخَعِىِّ اْليَمانِىِّ وَ رَحمة الله وَ بَرَكاته.

سلام بر تو اى كميل بن زياد نخعى و رحمت و بركات خدا بر تو.
تور کربلا. تور زمینی کربلا. تور هوایی کربلا.

تور کربلا. تور زمینی کربلا. تور هوایی کربلا.

مسجد حنانه در محله حنانه در شمال شرقی میدان ثوره العشرین در ۲.۵ کیلومتری شمال شرقی حرم امام علی(ع) در خیابان اصلی نجف – کوفه و در نزدیکی مرقد کمیل بن زیاد قرار دارد.
برای مسجد حنانه دو روایت ذکر شده :
۱- در دوران خلافت امام علی(ع) درشهر کوفه، در این محل عمارتی بوده که وقتی پیکر پاک امام علی(ع) را از کوفه به نجف می بردند؛ در حین عبور از این منطقه آن عمارت به احترام پیکر خم شده است.
۲- در هنگام عبور سرهای مطهر شهدای کربلا از این محل ، سر مبارک امام حسین(ع) مدتی در اینجا نگهداری شده و این زمین در عزای حسینی ناله سر داده است.
در روایات است که وقتی امام صادق(ع) وارد شهر نجف و کوفه شدند در سه جا از اسب پیاده شده ، سلام داده و به نماز پرداختند ، اولی مزار امام علی(ع)، دومی مسجد حنانه و موضع راس الحسین(ع)، و سوم مقام امام زمان(عج) در وادی السلام
مسجد حنانه ضریح کوچکی دارد و در نزدیکی مسجد فوق، مقبره “الثویه ” واقع است که بسیاری از یاران و صحابه امام علی ( علیه السلام ) در آن جا دفن شده اند .
امام صادق (علیه السلام) در این محل فرود آمده و نماز خوانده‌اند. هنگامی که علت را پرسیدند، فرمودند: «وقتی سرهای شهیدان کربلا را به کوفه می‌آوردند تا نزد عبید الله بن زیاد لعنت الله علیه ببرند، سر مقدّس حضرت سید الشهدا (علیه السلام) را در این محل بر زمین نهاده اند.»

اعمال مسجد حنانه

آداب وارده براى اين مسجد شريف، پس چند چيز است:

اوّل: دو ركعت نماز تحيّت در آن مسجد بجا آور و بر قاتلان امير مؤمنان و سيد شهداء (عليهما السلام) لعنت فرست.

دوّم: شيخ مفيد و سيّد و شهيد (رحمهم الله) در كتب مزار خود روايت كرده اند از مفضّل بن عمر، كه امام صادق عليه السّلام در آنجا دو ركعت نماز خواند، از آن حضرت پرسيدند: اين چه نمازى است؟ فرمود: اين محلّ سر مطهّر جدّم حسين بن على عليه السّلام است، كه وقتى لشگر از كربلا برگشتند، آن را در اينجا نهادند، سپس به نزد عبيد اللّه بن زياد بردند و از آن حضرت روايت شده: در اينجا اين دعا را بخوان:

اللَّهُمَّ إِنَّكَ تَرَى مَكَانِي وَ تَسْمَعُ كَلامِي،

خدايا جايم را مى بينى، و كلامم را مى شنوى،

وَ لا يَخْفَى عَلَيْكَ شَيْ ءٌ مِنْ أَمْرِي وَ كَيْفَ يَخْفَى عَلَيْكَ مَا أَنْتَ مُكَوِّنُهُ وَ بَارِئُهُ،

و چيزى از كارم بر تو پوشيده نيست، و چگونه پوشيده بماند، آنچه تو ايجادكننده و پديدآورنده اش هستى،

وَ قَدْ جِئْتُكَ مُسْتَشْفِعاً بِنَبِيِّكَ نَبِيِّ الرَّحْمَةِ وَ مُتَوَسِّلاً بِوَصِيِّ رَسُولِكَ،

اينك به پيشگاهت آمده ام، از پيامبرت پيامبر رحمت شفاعت مى جويم و به جانشين رسولت متوسّل هستم،

فَأَسْأَلُكَ بِهِمَا ثَبَاتَ الْقَدَمِ وَ الْهُدَى وَ الْمَغْفِرَةَ فِي الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ.
به حقّ آن دو پيشوا از تو درخواست ثبات قدم و هدايت و آمرزش در دنيا و آخرت را دارم.

سوّم: زيارت و نماز زیارت سيّد الشهدا (عليه السلام) در مسجد حنّانه؛ شيخ محمّد بن مشهدى روايت كرده: امام صادق (عليه السّلام)، امام حسين (عليه السّلام) را در مسجد حنّانه به اين صورت زيارت كرد و چهار ركعت نماز خواند. و آن زیارت چنین است:

السَّلامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ السَّلامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ،

سلام بر تو اى پسر رسول خدا، سلام بر تو اى پسر امير مؤمنان،

السَّلامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ الصِّدِّيقَةِ الطَّاهِرَةِ سَيِّدَةِ نِسَاءِ الْعَالَمِينَ،

سلام بر تو اى پسر صديقه طاهره، سرور زنان جهانيان،

السَّلامُ عَلَيْكَ يَا مَوْلايَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ،

سلام بر تو اى مولاى من، اى ابا عبد اللّه و رحمت و بركات خدا بر تو باد،

أَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ أَقَمْتَ الصَّلاةَ وَ آتَيْتَ الزَّكَاةَ وَ أَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَيْتَ عَنِ الْمُنْكَرِ،

شهادت مى دهم كه نماز را برپا داشتى، و زكات را پرداختى، و به معروف امر كردى، و از زشتى نهى نمودى،

وَ تَلَوْتَ الْكِتَابَ حَقَّ تِلاوَتِهِ وَ جَاهَدْتَ فِي اللَّهِ حَقَّ جِهَادِهِ،

و قرآن را تلاوت كردى و حق تلاوتش را بجا آوردى، و در راه خدا جهاد كردى، و حق جهاد را ادا نمودى،

وَ صَبَرْتَ عَلَى الْأَذَى فِي جَنْبِهِ مُحْتَسِباً حَتَّى أَتَاكَ الْيَقِينُ،

و در جنب خدا، بر آزار دشمنان صبر كردى، درحالى كه عملت را به حساب حق گذاشتى، تا مرگت فرا رسيد،

وَ أَشْهَدُ أَنَّ الَّذِينَ خَالَفُوكَ وَ حَارَبُوكَ وَ أَنَّ الَّذِينَ خَذَلُوكَ وَ الَّذِينَ قَتَلُوكَ

و شهادت مى دهم كسانى كه با تو مخالفت ورزيدند، و با تو جنگيدند، و آنان كه از يارى ات دريغ نمودند، و آنان كه تو را كشتند،

مَلْعُونُونَ عَلَى لِسَانِ النَّبِيِّ الْأُمِّيِّ، وَ قَدْ خَابَ مَنِ افْتَرَى ،

بر زبان پيامبر امّى ملعون هستند، و زيانكار شد كسى كه افترا بست،

لَعَنَ اللَّهُ الظَّالِمِينَ لَكُمْ مِنَ الْأَوَّلِينَ وَ الْآخِرِينَ وَ ضَاعَفَ عَلَيْهِمُ الْعَذَابَ الْأَلِيمَ،

خدا ستمكاران بر شما را از گذشتگان و آيندگان لعنت كند، و عذاب دردناك را بر آنان دو چندان سازد،

أَتَيْتُكَ يَا مَوْلايَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ

اى مولايم به محضرت آمدم اى پسر رسول خدا،

زَائِرا، عَارِفاً بِحَقِّكَ، مُوَالِياً لِأَوْلِيَائِكَ، مُعَادِياً لِأَعْدَائِكَ،

در حال زيارت، و عارف به حقّت، دوستدار دوستانت، و دشمن دشمنانت مى باشم،

مُسْتَبْصِراً بِالْهُدَى الَّذِي أَنْتَ عَلَيْهِ، عَارِفاً بِضَلالَةِ مَنْ خَالَفَكَ،
به هدايتى كه بر آن هستى بينايم، و به گمراهى كسانى كه با تو مخالفت كردند آشنايم،

فَاشْفَعْ لِي عِنْدَ رَبِّكَ.

پس مرا نزد پروردگارت شفاعت كن.

در مستدرك از كتاب «مزار» محمّد بن مشهدى نقل كرده كه امام صادق (عليه السّلام) سر مبارك امام حسين (عليه السّلام) را نزد سر امير مؤمنان (عليه السّلام) به صورت بالا زيارت كرد، و چهار ركعت نماز خواند.

چهارم: زيارت قبور مؤمنين در وادى السلام و غيره.

تور کربلا. تور زمینی کربلا. تور هوایی کربلا.